نابودی گنج سقاخانه صفوی

حمله بلدوزرهای شهرداری در حریم مسجد جامع اصفهان ادامه دارد؛ این تخریب‌ها که با هدف ایجاد بازار امام علی انجام می‌شود چندی پیش حمام قاجاری را هم از هستی ساقط کرد. حالا نوبت به سقاخانه صفوی رسیده است، هرچند که سپر این اثر تاریخی در برابر بلدوزرها کاملا بی‌دفاع است.

خبرگزاری میراث‌فرهنگی ـ گروه میراث‌فرهنگی ـ شهرداری اصفهان پروژه بازار امام علی را تا سقاخانه صفوی که در حریم مسجد جامع اصفهان قرار دارد پیش برده است. کارشناسان معتقدند این سقاخانه سد راه بازاری است که قرار است در حریم اثر جهانی مسجد جامع ساخته شود.

 به‌گزارش CHN، درست در آستانه برگزاری مراسم پاسداشت ثبت جهانی مسجد جامع اصفهان، سقاخانه صفوی مورد تهدید قرار گرفت. این سقاخانه در حریم جنوبی مسجد جامع و دقیقا در مکانی قرار دارد که شهرداری ادامه حفاری‌ و شمع‌کوبی را منوط به حذف این اثر تاریخی می‌داند.

 پیش از این با تخریب حمام کرسی و خانه‌ تاریخی که در مجاورت آن قرار داشت، صدماتی به سقاخانه صفوی وارد شد. در این میان سازمان میراث‌فرهنگی بارها نسبت به حفظ این اثر هشدار داده بود اما عاقبت شهرداری این سازمان را متقاعد کرد تا سقاخانه‌‌ای که سد راه حفاری‌ها بود را برچیده و با ایجاد بازار ،مجددا آن را بدون جابه جایی احیا کند.

 مطابق با آنچه که ناظر سازمان میراث فرهنگی در عملیات میدان عتیق می‎گوید، پلان سقاخانه مزبور جهت احیاء مجدد نقشه برداری شده و پنجره گره‌چینی و ازاره‌های سنگی سقاخانه به محل مطبوع سازمان میراث فرهنگی منتقل شده‌اند .

 پیش از این متولیان میراث‌فرهنگی پیشنهاد سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری مبنی برجابجایی سقاخانه را رد کرده بود.

 

از سوی دیگر سرای اقدسیه نیز از جمله بناهای گذر هارونیه محسوب می‌شود که شهرداری برای ادامه ساخت و ساز بازار قصد تخریب آن را داشته اما تاکنون نتوانسته موافقت سازمان میراث فرهنگی را جلب کند. سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری اصفهان با هماهنگی سازمان میراث فرهنگی، سقاخانه صفوی را به شرط احیا برچیده و گفته است سرای اقدسیه را مرمت می‌کند.

 این درحالی است که سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری در تیرماه سال جاری برای ساخت بازاری به نام «امام علی » که بازار هارونیه را به بازار ریسمان متصل می‌کند، بخش‌هایی از گذر تاریخی هارونیه مشتمل بر "حمام کرسی" و یک خانه تاریخی در مجاورت این سقاخانه تاریخی را تخریب کرد.

 براساس اطلاعات واصله، در مقابل واکنش‌های انتقادی رسانه‎ها به تخریب‏های صورت گرفته در گذر هارونیه، حسین جعفری، رییس سازمان نوسازی و بهسازی اعلام کرد که حمام کرسی و سقاخانه بازسازی می‌شوند.

 گذر تاریخی هارونیه در بخش جنوبی حریم مسجد جامع عتیق قرار دارد که قسمت‌هایی از آن در طرح میدان امام علی واقع شده‎است. میدانی که بدنه آن را بازارهای صفوی و قاجاری و پاساژهای نوساز تشکیل می‌دهد و گفته می‌شود مسئولان شهری سعی بر احیاء میدان سلجوقی دارند.

آموزش کامل گنج یابی در ایران (پکیچ دفینه و زیرخاکی مشک آبادی)

تمام اطلاعات و منابع مهم گنج یابی و دفینه یابی به زبان فارسی در این مجموعه موجود است. دانلود بزرگترین مجموعه آموزش کامل گنج یابی و نشانه های دفینه (پکیج دفینه و زیرخاکی مشک آبادی) مجموعه بزرگ و کم نظیر آموزش کامل گنج یابی در ایران، اولین کامل ترین پکیچ گنج یابی و نشانه های ...

دریافت فایل

گنج و سکه شناسی

دوره اشکانیان کاملترین مجموعه مسکوکات موجود است که بطور دقیق حکاکی شده‌اند. در این دوره با انواع آرایش مو و لباس و انواع کلاهخود به عنوان تاج مواجه می‌شوید. این بخش از تاریخ به سه دوره یونانی، ایرانی یونانی،‌ ایرانی تقسیم گردیده و به همان سبک و سیاق سکه‌های دوره اسکندر با خط و زبان یونانی است، اما از زمان بلاش اول برای اولین بار نوشته به خط آرامی و زبان پهلوی اشکانی در کنار خط یونانی بر روی سکه دیده می‌شود...

لیدی و جزایر یونانیدر مورد پیدایش مسکوک و قدیمی‌ترین مملکتی که برای اولین بار بضرب آن اقدام نمود،می توان از جزایر یونانی نشین آسیای صغیر نام برد.جزایری چون اژین، کنید، افز، میله، ساموس، کیوس،‌ ایونی ازنقش مظاهر خدایان یونانی در مسکوکات خود استفاده می کردند مسکوکات لیدی بنام کرزئید منتسب به کرزوس آخرین حاکم آن سرزمین است که دارای نقش تقابل شیر و گاومیش می‌باشد. مسکوکات لیدی اولین سکه استاندارد است که مورد توجه قرار گرفته.

دوران هخامنشیدر سال 546 ق.م کورش کشور لیدی را تسخیر کرد و بسیاری از نواحی یونانی نشین ،آسیای صغیر نیز تحت سلطه وی درآمد و متوجه ضرب سکه گردید ولی بعلت مرگ وی فرصت ضرب سکه بدست نیامد و در زمان داریوش اول(522-486ق.م) به همراه برقراری نظم در کشور پهناور ایران ضرب مسکوکات آغاز گردید.
مسکوکات هخامنشی به سه نوع متفاوت تقسیم گردیده:
1-مسکوکات ایران مرکزی:
سیمین به نام سیکل یا شکل و زرین به نام دریک یا زریک که دارای تصویر کماندار پارسی با تیردان و کمان و گاهی اوقات نیزه و یا دشنه بصورت زانو بر زمین زده.

2-مسکوکات ساتراپها:مانند داتام (فرمانروای کیلیکیه)- فرناباذ (فرمانروای فریگیه) ابرو کوماس (فرمانروای سینوپ) و... که تصویر فرمانروا بر روی مسکوکات و تصویر خدایان یونانی در پشت مسکوک قرار دارد.

-مسکوکات امرای تابع هخامنشی:مانند فینیقیه و قبرس و کاری و لیسی که جالبترین آنها متعلق به صیدا است که نقش کشتی جنگی در یک طرف و تصویر اردشیر سوم سوار بر گردونه‌یی در طرف دیگر.

اسکندر و جانشینانشاین مسکوکات از لحاظ هنری بسیار با ارزش و برخی کاملاً ممتاز می‌باشند و موزه بانک‌سپه دارای ردیف منظمی از بهترین مسکوکات این دوره است که عموماً نقش شاه بر روی آن و نقش خدایان یونانی به همراه نام شاه به خط یونانی در پشت آن قرار دارد از مسکوکات بطالسه- پنت- بی‌تینی و شاهان باختر نیز در این مجموعه دیده می‌شود.

اشکانیان (پارت)دوره اشکانیان کاملترین مجموعه مسکوکات موجود است که بطور دقیق حکاکی شده‌اند. در این دوره با انواع آرایش مو و لباس و انواع کلاهخود به عنوان تاج مواجه می‌شوید. این بخش از تاریخ به سه دوره یونانی، ایرانی یونانی،‌ ایرانی تقسیم گردیده و به همان سبک و سیاق سکه‌های دوره اسکندر با خط و زبان یونانی است، اما از زمان بلاش اول برای اولین بار نوشته به خط آرامی و زبان پهلوی اشکانی در کنار خط یونانی بر روی سکه دیده می‌شود.

حکام محلی (الیمایی- خرسن-شاهزادگان پارس)مسکوکات این مجموعه عموماً مس و برنز است که دارای نقوش متنوعی است و به عنوان قدیمی‌ترین و کمیاب‌‌ترین مسکوکات معرفی می‌شوند حکام محلی همزمان با دوره هخامنشی و اسکندر و اشکانیان بطور مستقل حکومت می‌کردند اما از زمان مهرداد دوم اشکانی به حکومتهای نیمه مستقل تبدیل گشته‌اند.

ساسانیانضرب مسکوکات ساسانی از سال تاجگذاری اردشیر اول (224 میلادی) آغاز گردیده و در سال 652 میلادی که دوره سقوط سلسله ساسانی است پایان یافته است. در ضرب مسکوکات ساسانی بخصوص در اوایل آن دوران نسبت به تهیه سر سکه توجه خاصی مبذول گردید.
چنانکه در مجموعه موزه بانک بهترین و عالی‌ترین و نادرترین مسکوکات ساسانی موجود است. در این دوره پادشاهان هر یک دارای چندین نوع مسکوک بودند که گویای مذهب و تشریفات و آداب و سنن دوران بودند.

اسپهبدان طبرستان، حکام عرب طبرستان،‌حکام عرب ساسانیپس از سقوط سلسله ساسانی بر اثر هجوم و غلبه تازیان بر ایران و کشته شدن یزدگرد سوم در سال 652 میلادی ضرب مسکوکات متوقف نگردید. بدین ترتیب:

امویانمجموعه موزه بانک‌سپه دارای مسکوکات درهم از این دوره است که در یک طرف جمله شهادتین و در حاشیه محل ضرب و تاریخ است و در طرف دیگر سوره اخلاص و در حاشیه آیه 33 سوره توبه می‌باشد.

عباسیاناز دوره خلفای عباسی موزه دارای مسکوکات درهم و دینار است که در یک طرف شهادتین و در دو حاشیه تاریخ و محل ضرب و آیه 3 و 4 از سوره الروم و در وجه دیگر محمد رسول الله به همراه آیه 33 سوره توبه قرار دارد که شاخصترین آنان متعلق به مسکوکات حضرت رضا علیه‌السلام است

غزنویانمسکوکات دوره غزنوی مشخص کننده پشتوانه مالی و گستردگی قلمرو آنان است و هر یک از مسکوکات دارای ویژگیهای خاص منطقه‌ای است و عناوینی چون یمین‌الدوله، امین‌المله، ولی‌امیرالمومنین و... برای محمود بکار برده می‌شود.

سلجوقیانسلجوقیان به چندین شاخه کرمان-عراق و کردستان-روم و جانشینانشان به عنوان اتابکان موصل و شام و سنجار و ارتقیه دیاربکر و آذربایجان و فارس می‌باشند و مسکوکات این دوره ویژگی خاصی ندارند بجز کاربرد نام پادشاه و تاریخ و محل ضرب و نقش نمادین ماههای سال.

خوارزمشاهیان و ایلخانانشاخص‌ترین مسکوک دوره خوارزمشاهی متعلق به آخرین سلطان یعنی جلال‌الدین منکبرتی است.
مسکوکات ایلخانان دارای نوشته‌هایی بخط ایغوری و نسخ و کوفی هستند و از نظر زیبایی و همگونی و استاندارد وزن و عیار از بهترین مسکوکات ایرانی محسوب می‌شوند.

تیموریان (آق قویونلو- قراقویونلو)تیموریان از نوادگان چنگیزند که بسیار وحشی‌تر از سایر مغولانی که در ایران به نام ایلخانان حکومت می‌کردند بودند. اولین مسکوکات این دوره متعلق به تیمور کورکانی و آخرین آن مربوط به حسین بایقرا است و از جانشینان این دوره امرای قراقویونلو و آق قریونلو به عنوان طوایف ترکمن در آذربایجان هستند که نمونه‌های جالبی در مجموعه موزه می‌باشد.

صفویهبا استقرار صفویان،‌ سیستم ملوک الطوایفی برانداخته شد و دستگاه دولتی نه تنها متمرکز گردید بلکه در زمینه‌های اقتصادی و تجاری،‌ فرهنگی و سیاسی ایران به ثبات و پیشرفت رسید.
در مجموعه موزه بانک‌سپه ردیف کامل و جامعی از انواع مسکوکات این دوره موجود می‌باشد که ضرب شهرهای مختلف است.

افشاریه - زندیهاولین مسکوکات نادرشاه افشار به عنوان ماده تاریخی جلوس سلطنت وی با نوشته (الخیر فی ما وقع) به خط طغری است.
مسکوکات دوره زندیه نوعی خاص است که معمولاً نوشته (شد آفتاب و ماه زر و سیم در جهان/ از سکه امام به حق صاحب‌الزمان) به همراه کلمه یاکریم- یاعلی- یاالله با محل ضرابخانه و تاریخ بر پشت و روی آنها دیده می‌شود.

قاجاریهدر این دوره مسکوکات متعددی وجود دارد و به دو بخش عمده مسکوکات چکشی و ماشینی تقسیم گردیده است که در اواسط دوران سلطنت ناصرالدین شاه مسکوکات فقط ماشینی می‌شوند و ضرابخانه‌های شهرهای مختلف از بین می‌روند و ضرابخانه تهران به حیات خود ادامه می‌دهد.

پهلویدر دوران پهلوی به تاریخ 27 اسفند 1308 خورشیدی ریال به جای قران رسماً واحد پول تعیین می‌گردد. موزه سکه بانک‌سپه از دوران رضاخان و محمدرضا مسکوکات و مدالهای متنوعی را دارا می‌باشد.

آموزش کامل گنج یابی در ایران (پکیچ دفینه و زیرخاکی مشک آبادی)

تمام اطلاعات و منابع مهم گنج یابی و دفینه یابی به زبان فارسی در این مجموعه موجود است. دانلود بزرگترین مجموعه آموزش کامل گنج یابی و نشانه های دفینه (پکیج دفینه و زیرخاکی مشک آبادی) مجموعه بزرگ و کم نظیر آموزش کامل گنج یابی در ایران، اولین کامل ترین پکیچ گنج یابی و نشانه های ...

دریافت فایل

گنج و سکه های ساسانی

پس از فتح ایران به دست اعراب، مقدار زیادی سکه به دست اعراب افتاد که به هر یک از هزار نفر سرباز عرب، دوازده هزار درم رسید. سکه‌های ساسانی، نازک و ساده و تا حدی فاقد ظرافت و کار هنری است. مسکوکات شاهان بدوی به مراتب ظریف‌ تر از شاهان بعدی می‌باشد. سکه‌ی شاهان آخری، پهن‌تر و نازک‌تر و در زمان خسرو یکم به حد اعلای بزرگی رسیده است.مورخین ارمنی نوشته‌اند که هنگام به تخت نشستن هر شاهی، مقدار سکه‌ای که در خزانه موجود بوده، ذوب و به نقش شاه جدید، سکه زده می‌شده است....

سکه‌های دوره ساسانی از طلا و نقره و مس و برنج و سرب و گاهی از فلزات مرکب: ‌مس و قلع و سرب بوده است. سکه‌های زرین را دینار و سیمین را درم "Drachm" و پول خورد مسین را پشیز "Unit" می‌نامیدند. سکه‌های کوچک نقره هم به نام دیوبول (نیم درم)، اوبول و دانگ (یک ششم درم)، همیوبول (یک دوازدهم درم) بوده است. سکه های نقره "یک درم" در وزن های 3.50 تا 4.20 گرم دیده شده اند. و سکه های چهار درهم سیمین با وزن حدود 13.7 گرم می باشد، از سکه‌های نقره زیاد و در نواحی مختلف ایران و افغانستان کنونی، به‌ دست آمده ولی سکه طلا نادر و کمیاب است و جهت آن نیز واضح است. زیرا طلا بیشتر برای زینت‌آلات مورد استفاده قرار گرفته و چون ارزش زیادتری دارد، در تغییر سلسله‌ها و تحولات تاریخی، بیش‌تر به یغما رفته و یا به مسکوک جدید تبدیل گردیده است. اردشیر پایه گذار سلسله ی ساسانی به ضرب چندین نوع سکه پرداخت که بسیاری از این سکه ها خیلی خوب ضرب شده و دارای ارزش هنری نسبتا بالایی هستند و پس از او شاپور شیوه ی اردشیر را در ضرب سکه ادامه داد و سکه های زیبایی به سفارش وی ضرب نمودند. سکه های آن بر دو روش صورت شاه و پدرش پاپک به‌طور وضوح نقش شده و بر روی نوع دیگر آن شکل اردشیر از روبرو نقش گردیده و پشت آن نقش آتشدان است و روی آن " خداپرست خدایگان"و"مزدیسنا بغ" نوشته شده. خوشبختانه تقریباً همه سکه های شاهان ساسانی پیدا شده است. از سکه‌های ساسانی پاره‌ای زیاد به دست آمده و فراوان است، مانند سکه‌ی خسروپرویز که تقریباً 37 سال سلطنت کرد و چندین مرتبه سکه زد. ولی سکه‌ی پوراندخت بسیار کم‌یاب است.
تا زمان بهرام، عنوان روی سکه‌ها، ملکان ملکا، شاهان شاه، بوده ولی از آن به بعد، ملکان ملکا ایران و انیران، نوشته شده است. در بیش‌تر مسکوک‌ها، از زمان بهرام پنجم (420-438 م) به بعد، القاب پادشاه نوشته شده و پشت سکه، عموماً شکل آتشدانی است که در وسط دو نفر قرار گرفته. پشت سکه‌ی شاهان محلی فارس در زمان سلوکی‌ها و اوایل پارت‌ها نیز شکل آتشدانی بوده است.
سکه‌های شاهان ساسانی هر کدام به نقش خود آن‌ها مزین بوده است. 
عنوان خدایگان از زمان یزدگرد دوم به بعد از روی سکه‌ها برداشته شد، کلمات ملکان ملکاومن (از) هزوارش و از لغات آرامی بوده که بدان شکل نوشته می‌شد ولی تلفظ آن پهلوی بوده است.

در روی سکه‌های ساسانی، نام شهرهایی که سکه در آن‌جا زده شده با علامت اختصاری مشخص گردیده است. مثلاً: "ست" علامت شهر استخر، "بز" علامت شهر بزم قباد (شهری در میان رودان که قباد آن را بنا کرده بود)، "رام" علامت شهر رامهرمز، "اب" علامت شهر ابرکوه، "ابر" علامت شهر ابرشهر (یکی از شهرهای خراسان) "اهم" علامت شهر اهمتانا (همدان)، "مر"علامت شهر مرو، "ای" علامت شهر ایران، "فر" علامت شهر فرغانه، "شی" علامت شهر شیرجان، "از" علامت شهر زرنک، "سک" علامت شهر سکستان، "ارت" علامت شهر اردشیر خوره، "ام" علامت شهر آمل، "دا" علامت شهر داراب‌گرد و… عده شهرهایی که در آن‌ها سکه زده می‌شده تا 115 شهر نوشته‌اند.

اکثر سکه‌های ساسانی تاریخ داردند و ابتدای سلطنت پادشاه، روی آن نوشته شده و مثلاً روی یکی از سکه‌های انوشیروان که در سال چهل و چهارم سلطنتش زده شده، نوشته "چهارچهل". عبارت سکه‌ها، تقریباً به یک مضمون و این‌طور بوده است، مزدیسن بغ … ملکان ملکان ایران و انیران "منوچیتری من یزتان" یعنی "خداپرست خدایگان …، شاهنشاه ایران و غیر ایران آسمانی از نژاد خدایان" و در سکه‌ی شاهان زن، به جای ملکان ملکان، ملکتان ملکت نوشته شده. پشت سکه‌ها، جمله‌ی "نورا … شاه" یعنی "آتش … شاه" ‌نوشته شده. آخرین سکه ساسانی از یزدگرد سوم است که در سال بیستم پادشاهی‌اش یعنی همان سالی که در مرو کشته شد، در یزد زده شده است ولی در تبرستان تا اواخر قرن دوم هجری (حدود سال 195 ق) سکه‌ی پهلوی دیده شده و به طوری که نوشته‌اند تا حدود قرن پنجم هجری همین رویه را معمول می‌داشته‌اند.
پس از فتح ایران به دست اعراب، مقدار زیادی سکه به دست اعراب افتاد که به هر یک از هزار نفر سرباز عرب، دوازده هزار درم رسید. سکه‌های ساسانی، نازک و ساده و تا حدی فاقد ظرافت و کار هنری است. مسکوکات شاهان بدوی به مراتب ظریف‌ تر از شاهان بعدی می‌باشد. سکه‌ی شاهان آخری، پهن‌تر و نازک‌تر و در زمان خسرو یکم به حد اعلای بزرگی رسیده است.مورخین ارمنی نوشته‌اند که هنگام به تخت نشستن هر شاهی، مقدار سکه‌ای که در خزانه موجود بوده، ذوب و به نقش شاه جدید، سکه زده می‌شده است.

در اوایل اسلام، همان سکه‌های ایرانی و رومی میان مسلمین رواج پیدا کرد و به تدریج که دایره‌ی شخصیت و نفوذ خود را گسترش دادند، مبادرت به ضرب سکه کردند. سکه‌های نخستین اسلام مخلوطی از طرح و نقوش ایرانی و عربی بود. به قول "مقریزی"، نخستین خلیفه‌ای که در اسلام سکه زد، عمربن خطاب در سال 18 هجری بوده است و سکه‌هایی با نقش و طرح ساسانی زد که در بعضی از آن‌ها جمله‌ی "الحمدلله محمد رسول‌الله" و در برخی "لا اله الا هو" اضافه شده و پاره‌ای، قدیم‌ترین سکه اسلامی را متعلق به سال 28 هجری دانسته‌اند. در بصره هم سکه‌هایی، به نام درهم زدند ولی رواج پیدا نکرد. در سال 61 هجری در یزد سکه هایی زده شده که دور آن به خط پهلوی این عبارت "عبدالله زبیر امیر المومنین" نوشته شده ولی همه این سکه‌ها و بسیاری دیگر از سکه‌های متداول، همان سکه‌های ساسانی یا شبیه به آن با الحاق عبارات اسلامی که گاهی آن عبارات به خط عربی و گاهی پهلوی بوده است.

تاثیرات جنگ داخلی بر ضرب سکه در شاهنشاهی ساسانی
چنین می نماید که در شاهنشاهی ساسانی نظارت مرکزی دقیقی بر ضرب سکه وجود داشته است در واقع سکه های خسرو دوم بر وجود این تشکیلات مرکزی در اواخر سده ششم واوایل سده هفتم میلادی گواهی می دهند .دگرگونی سکه ها به صورت یکنواخت انجام می گرفت و با صرفنظر از چند استثناء ، تاثیر سازمان مرکزی ضرب سکه و کارایی حکومت ساسانی رانشان می داد . یک استثناء در این مورد ، در سال های نخستین فرمانروایی خسرو دوم دیده می شود . در طی دو سال نخست سلطنت خسرو دوم ، جنگ میان او و سردارش بهرام ششم ، که توانسته بود تاج بر سر نهد ، درگرفت . خسرو دوم بناچار از کشور گریخت و به بیزانس پناه برد .بی گمان در کشور پریشانی پدیدی آمد و دو سال نخست ، سکه های مختلفی برای آن دو زده شد و حتی در یک سال در یک شهر به نام هر دو آن ها سکه زدند بهرام در سال دوم (591م) به شمال شرق ایران رانده شد واو در آنجا برای آخرین بار سکه زد. خسرو دوم پس از آن ، توانست تصویر های سکه ها را اصطلاح کند و به جای تاج کنگره دار سال اول ، تاج بالدار با عبارت جدیدی بر گزیند . سکه های خسرو دوم و تاجی که در سال های دوم تاسی و نهم شاهنشاهی اش بر گزید، تاج بالدار و نماد ایزد بهرام بود . این گزینش ، نشانه پیروزی او بر دشمن خودبود و عبارت "hwslwb GDH bzwd" " فره خسرو افزود " تائید ی است بر این حقیقت .
در سال دوم سلطنت خسرو دوم هنوز پریشانی وجود داشت و این دگرگونی با موفقیت انجام نشد . ما نمی دانیم دستورات تغییر طرح سکه ها چگونه صادر شد آیا زمینه طرح را به هر یک از ضرابخانه ها می فرستادند و درآنجا از آن رو نوشت برمی داشتند ،یا این قالب ها ی آن را به هریک از شهر ها می فرستادند تا در انجا از ان استفاده کنند ؟ امکان دیگر این است که به هریک از ضرابخانه ها یک قالب ساز می فرستادند . ما درباره سکه های تقلبی شاهنشاهی ساسانی آگاهی اندکی داریم ، ولی احتمالا ً وجود داشته اند ، زیرا معلوم است که در بیزانس تقلب سکه و قوانین مربوط به مجازات چنین جرائمی وجود داشت. اگر یک قالب را به ضرابخانه های مختلف می فرستادند ، طرح سکه های یکسان می شد ، حال آن که چنین نیست این احتمال نیز وجود دارد که نه قالبی واحد ، بلکه قلبسازی واحد را به سراسر شاهنشاهی می فرستادند اما سرشت پراکنده ضرابخانه ها این نظر را نا موجه می سازد . کلاً به نظر می رسد که دوطرح مختلف برای سال دوم وجود داشته است چرا چنین اختلافی وجود داشت ؟ اگر این کار قالبسازی معینی بود در آن صورت با دونفر یا دو گروه از قالبسازان شاهنشاهی سر کار داشتیم که بعید به نظر می رسد . بنابر این این خلاف قاعده را باید در نتیجه آشفتگی شاهنشاهی ساسانی بداینم که سازمان مرکزی ضرابخانه های برای مدتی تضعیف شد . خسرو دوم پس از شکست بهرام ششم توانست بر همه ضرابخانه های کشور سلطه یابد و پس از سال سوم به نظر می رسد که ضرب سکه یکسان شده است و میزان تاثیر تشکیلات ضرابخانه ها در سکه های سال یازدهم نیز دیده می شود . در این زمان تصاویر سکه دوباره تغییر یافت . این تغییر عبارت بود از شکستگی در حلقه درونی روی سکه با واژه "bzwd" افزود این پدیده بر روی سکه های دیده می شود و آن را باید طرحی دانست که سازمان مرکزی ضرابخانه ها تعیین کرده بود.

تجارت در امپراتوری ساسانی
تمرکزگرایی دولت ساسانی تغییرات مهمی در تجارت آن دوره ایجاد کرد، علاوه بر آن استقلال شهرهای کاروانی سوریه و بین النهرین نیز از بین رفت. عموما بازرگانی تحت حکومت ساسانیان همراه با سلسله مراتب قانونی ، به خوبی سازماندهی شده بود.در اواخر سده چهارم میلادی تهاجم بدویان به آسیای مرکزی و ایران شرقی به طور قابل ملاحظه ای مانع تجارت در شرق شد. اما با این وجود ، توسعه دیوانسالاری پایدار در هر دو امپراتوری بیزانس و ساسانی و رشد اهمیت تجارت بین آنها و همچنین تجارت با شرق دور به پیشرفت در طول دوره خسرو یکم و جانشینانش کمک کرد.در این مدت سغدیان فعال ترین بازرگانان جاده ابریشم بودند. چینی ها، میوه، شراب، آثار فلزی (به خصوص از آهن)، زره، ظروف شیشه ای و همه نوع سرگرمی های سغدی را وارد می کردند. برای مثال اسلوب و مضامین هنری ایران ساسانی با طرح طاووس نر و اسب های بالدار روبه روی هم بر جامه های کتان ظاهر شد که در آسیای مرکزی، چین و حتی ژاپن عمومیت داشت. با این وجود اشیای کمی از این نوع و با منشا» ایرانی باقی مانده است.ساسانیان برای فروش کالا از مهرهای گلی استفاده می کردند. کشف مهر ساسانی در حفریات “مانتای” در سریلانکا بازتاب روابط تجاری بازرگانان ایرانی با سرزمین های دور دست است. نشانه های گستره تجارت بین المللی ساسانیان در آفریقا نیز مشاهده شده ، سکه های یافت شده در آن جا این مساله را تصدیق می کند. همچنین سفرنامه های باقی مانده از دوره ساسانی بر پیوستگی جاده های تجاری دلالت دارد که از سوریه و جنوب بین النهرین شمالی تا محل تلاقی دجله و فرات ادامه داشت، همان راهی که در دوره پارتیان نیز مورد استفاده بود. ضمن اینکه در امتداد تمام جاده ها عوارض و تعرفه از کاروان ها وصول می شد.رومیان و پارتیان به ترتیب جای خود را به بیزانسیان و ساسانیان دادند که بر سر کنترل تجارت مزبور با هم رقابت می کردند. علی رغم جنگ های همیشگی، در امتداد راه های اصلی نمایشگاه ها و بازارهایی برپا می شد و حجم تجارت دائما در حال افزایش بود.از کتب حقوق سریانی و "ماتیکان هزار دادستان" پهلوی این گونه استنباط می شود که تجارت ساسانیان تا حد زیادی در اختیار اتحادیه ها و شرکت ها یا خانواده های بازرگانی بوده که در زمینه قوانین و مقررات حاکم بر خرید و فروش تولیدات خبره بودند. از قوانین تقسیم دارایی و توارث که در کتاب های قانون شرح داده شده تنها اندکی از آن باقی مانده است. به نظر می رسد مالکیت عمومی کالا، زمین و خانه ها شایع تر از مالکیت خصوصی بوده است. اصطلاح "hamdyh" (شراکت) نه تنها به روابط تجاری بلکه به سایر همکاری ها راجع به ساخت کانال های آبیاری و نظیر آن اشاره می کند.در ابتدا جریان تجارت به جای داد و ستد، بر پایه نظام پولی استوار بود. سکه های نقره با عیار بالا که دولت ساسانی ضرب می کرد به عنوان پول تا واحد تورفان ترکستان نیز مورد استفاده بودند. این سکه ها همچنین در تجارت با نواحی بالای رود ولگا در روسیه و دریای سیاه نیز دارای ارزش بود. تجارت اخیر حتی در مقیاسی وسیع تر در دوره اسلامی نیز تداوم یافت. درهم نقره ساسانی مدلی برای سایر پول ها در شرق شد. درهم نقره ساسانی مدلی شد برای سایر پول هایی که در شرق، به ویژه نزد هپتالیان و یا در واحد بخارا ضرب می شد.در خلال حاکمیت طولانی ساسانیان، این سکه فقط در موارد محدودی تحت تاثیر مسائل سیاسی، کم ارزش شد; یک بار در دوره پادشاهی شاپور یکم و بار دوم وقتی که پیروز مجبور شده بود، غرامت سنگینی را به هپتالیان بپردازد.مالیات ها و بهره بالای وام ها باعث محدودیت بازرگانان در ایران عصر ساسانی می شد. بازرگانان در این زمره طبقات بالای اجتماع قرار نداشتند. برعکس آن در آسیای مرکزی آنها از احترام بیشتری برخوردار بودند.در دوره ساسانی طبقه اعیان زمیندار در راس هرم جامعه بودند اما در مناطقی همچون بخارا و سمرقند بازرگانان بزرگ مهم ترین نفوذ را در همه امور حکومتی داشتند.

پادشاهان ساسانی

اردشیر یکم	شاپور یکم	هرمز یکم
بهرام یکم	بهرام دوم	بهرام سوم
نرسی	هرمز دوم	شاپور دوم
اردشیر دوم	شاپور سوم	بهرام چهارم
یزدگرد یکم	بهرام پنجم	یزدگرد دوم
هرمز سوم	پیروز یکم	بلاش
قباد یکم	جاماسب	خسرو یکم
هرمز چهارم	بهرام ششم	ویستهم
خسرو دوم	قباد دوم	اردشیر سوم
پوراندخت	آذرمیدخت	خسرو سوم
هرمز پنجم	خسرو چهارم	یزدگرد سوم منقول از سایت "سکه ها"

 سکه شناسی , هخامنشی , خمره , طلا , ساسانی , اردشیر , بهرام

آموزش کامل گنج یابی در ایران (پکیچ دفینه و زیرخاکی مشک آبادی)

تمام اطلاعات و منابع مهم گنج یابی و دفینه یابی به زبان فارسی در این مجموعه موجود است. دانلود بزرگترین مجموعه آموزش کامل گنج یابی و نشانه های دفینه (پکیج دفینه و زیرخاکی مشک آبادی) مجموعه بزرگ و کم نظیر آموزش کامل گنج یابی در ایران، اولین کامل ترین پکیچ گنج یابی و نشانه های ...

دریافت فایل